Dlaczego przewód elektryczny stał się kablem?

Po dwóch latach pracy szerokiego zespołu ekspertów, zostały wprowadzone zmiany w polskiej terminologii produktów kablowych. Rozstrzygnięto zagadnienie tłumaczenia angielskich terminów „cable” oraz „cables” na język polski.
Polski Komitet Terminologii Elektrycznej SEP wspólnie z Komitetem Technicznym PKN nr 8 ds. Terminologii, Dokumentacji i Symboli Graficznych, Oznaczeń Wielkości i Jednostek Miar w Elektryce poinformował o zmianach w polskim nazewnictwie produktów kablowych.
Podstawą zmiany jest opublikowanie Polskiej Normy PN-IEC 60050-461 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki; Część 461: Kable elektryczne.
– Branża elektryczna kierując się zasadami jednoznaczności terminologicznej i analogii do innych języków europejskich wprowadza zmiany w międzynarodowym słowniku IEV i eliminuje pojęcie „przewody elektryczne” na rzecz pojęcia „kable”. Zdajemy sobie sprawę, że zmiany te będą procesem wieloletnim, ale z pewnością są konieczne do wdrożenia – mówi Sławomir Cieślik, prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich.
W 22 działach jest ujętych ponad 200 terminów w 6 językach. Istotną zmianą jest eliminacja pojęcia „przewody elektryczne” dla produktów mających odpowiednik angielski „cables” i niemiecki ”Kabel”.
Przykładowo nowa norma wprowadza nazwę „kabel wielożyłowy” (eng. multiconduktor cable; de. Mehrleiterkabel). Dotychczas stosowano termin “przewód izolowany wielożyłowy”.
Dotychczasowa nazwa | Poprawna nazwa |
przewód izolowany | kabel izolowany |
przewód giętki | kabel giętki |
sznur | kabel elastyczny |
przewód napowietrzny izolowany | kabel napowietrzny |
przewód grzejny | kabel grzejny |
przewód pomiarowy | kabel pomiarowy |
przewód zapłonowy | kabel zapłonowy |
przewód kompensacyjny | kabel kompensacyjny |
przewód przyłączeniowy | kabel przyłączeniowy |
Pozostawiono termin „przewód uziemiający”, ponieważ ma on odpowiedniki eng. earth conductor ; de. Erdungsleiter.
Przewód stał się kablem
Wieloletnia tradycja dopuszczała zamienne stosowanie terminów „przewód elektryczny” i „kabel” podając różnorodne uzasadnienia podziałowe między tymi pojęciami. W budownictwie występuje szereg produktów mających w swojej nazwie termin „przewód”, np. przewody: instalacyjne, wodociągowe, kanalizacyjne, wentylacyjne, kominowe, spustowe i rynnowe. Sprawa była krajowym problemem, ponieważ Polska sama tworzyła przepisy. Z chwilą akcesji do Unii Europejskiej zostaliśmy włączeni w światowy i głównie europejski system normalizacyjny polegający na współtworzeniu norm na poziomie europejskim, a następnie tłumaczeniu ich z języka angielskiego. W innych głównych językach nie ma dualizmu dla słowa „cables”, jest tylko „kable”.
W aktualnym zbiorze Polskich Norm zaczyna przeważać właściwa terminologia nazywania w języku polskim „kablami” wszystkich produktów przemysłu, jeśli normy międzynarodowe nazywają ten produkt „cables”. Jednakże istnieją jeszcze dziesiątki norm, które mają błędne, z obecnego punktu widzenia, tłumaczenia terminu „cables” na terminy „przewody elektryczne” lub „kable i przewody”.
Przyczyną tego stanu rzeczy są zaszłości terminologiczne, które są naprawiane w duchu jednoznaczności wymuszanej przez tłumaczenia systemami sztucznej inteligencji – w PKN System Trados. Nie jest możliwe usunięcie tej wady w szybki sposób i musi to następować ewolucyjnie przy kolejnych edycjach norm.
RE na podstawie informacji SEP