Zasady oświetlania wieżowców
Obecnie wieżowce nie robią takiego wrażenia w Polsce jak jeszcze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Najczęściej powstawały w Warszawie. Obecnie wysokościowce to popularny krajobraz dużych polskich miast. Zapewne dla większości z nas taki wieżowiec może być kojarzony z miejscem do pracy finansistów czy programistów. Natomiast obecnie spełnia dużo więcej funkcji.
Czy jest to tylko miejsce pracy biurowej? Współczesne wieżowce to nie tylko biurowiec, ale również pasaż handlowy i ponadto część związana z dbaniem o urodę i ciało. W takich miejscach może występować część hotelowa czy dworzec kolejowy. Już po takim krótkim przedstawieniu możemy sobie wyobrazić, jak złożone procesy musi realizować odpowiedni system oświetleniowy. To nie wszystko – popularne staje się wynajmowanie przestrzeni dla przychodni lekarskich. Może tam znajdować się również muzeum lub przestrzeń dla organizacji kongresów czy targów. Od strony wymogów i przepisów budynek taki na pewno musi spełniać wymagania każdej strefy: dla jednych jest to miejsce pracy, dla drugich miejsce robienia zakupów czy korzystania z usług.
W celu kontroli części komercyjnej wysokościowca warto posługiwać się urządzeniami przenośnymi ze względu na wygodę pracy. Do pomiaru oświetlenia ogólnego świetnie sprawdza się przenośny miernik Konica Minolta CL-70f. Jest to przenośne i lekkie urządzenie, które posiada obrotową głowicę. Dzięki niemu możemy mierzyć poszczególne współczynniki oddawania barw, jak i samą barwę źródła, natężenie i zawartość spektralnych długości fal. Posiada on dotykowy wyświetlacz i pamięć pomiarową. Przycisk do wykonania pomiaru znajduje się z boku urządzenia, co sprawia, że trzymając urządzenie w jednej dłoni, od razu mamy ją przygotowaną do wykonania pomiaru. Jest to niezwykle ułatwiający aspekt konstrukcji urządzenia do wykonywania pomiarów. Dodatkowo zmierzone dane możemy przesłać do komputera i archiwizować je w popularnym arkuszu Excel.
Najczęściej w wysokościowcach w części ogólnodostępnej warto regularnie sprawdzać luminancję, zarówno reklam świetlnych, jak i wyświetlaczy czy systemu informacji. W tym celu warto posłużyć się miernikiem Konica Minolta LS-150 lub w wersji CS, który mierzy barwę potrzebnych nam powierzchni i ich luminancję. Urządzenie standardowo posiada pamięć pomiarową i można porównywać ze sobą pomiary. Program komputerowy dołączony do miernika pozwala na archiwizowanie danych i ich przeglądanie. Miernik CS-150 jest wyjątkowo lekki i jego konstrukcja sprawia, że praca jest sprawna i szybka. Jego poręczność i niesamowicie łatwe pozycjonowanie miejsca pomiarowego to jego ogromna zaleta. Jest tak zaprojektowany, że osoba dokonująca pomiarów widzi miejsce, które zostanie zmierzone. Urządzenie ma precyzyjnie skonstruowany układ optyczny w ten sposób, żeby oświetlenie towarzyszące nie zostało uwzględnione do pomiarów, a tylko to, które nas interesuje. Jeżeli interesują nas wyłącznie wartości luminancji, możemy posłużyć się miernikiem Konica Minolta LS-150, który ma taką samą konstrukcję jak opisany wcześniej CS-150. Praca z tego typu miernikami jest o tyle wdzięczna, że od razu możemy dokonywać pomiarów równomierności. Ponadto mierniki luminancji Konica Minolta można zamocować do głowicy i statywu za pomocą standardowego otworu.
W części biurowej wysokościowca napotykamy najczęściej klasyczny wymiar wymagań dotyczących oświetlenia miejsc pracy przy biurku. W celu regularnego sprawdzenia stanu oświetlenia warto posłużyć się miernikiem T-10A. Posiada on możliwość odłączenia głowicy, co sprawia, że nie będziemy cieniować pomiarów. Ponadto luksomierz posiada standardowy otwór gwintowy do zamocowania na statywie. Dzięki temu możemy szybciej wykonać niezbędne pomiary. Jeżeli planujemy pomiary barwy, to warto skorzystać z kolorymetru CL-200A, który jednocześnie zmierzy natężenie i barwę w wyznaczonym miejscu. Posiada on taką samą konstrukcję co luksomierz T-10A, czyli odłączaną głowicę i standardowy otwór gwintowany, które umożliwiają wykonanie prawidłowych pomiarów sprawnie i szybko. Jeżeli potrzebujemy rozbudować nasz układ pomiarowy tak, żeby mierzyć większą powierzchnię, to urządzenia T-10A i CL-200A można rozbudować nawet do 30 głowic pomiarowych i można współpracować z nimi poprzez komputer z poziomu arkusza Excel.
Norma PN-EN 12464-1:2004 dokładnie opisuje, w jaki sposób ustalić płaszczyznę roboczą, jak wyznaczyć punkty pomiarowe i jakie są warunki wykonywania badań. Dla pomiaru stanowisk pracy należy uwzględnić obszar pracy wzrokowej. Również trzeba ustalić, jaki jest rodzaj płaszczyzny stosowany do tej pracy i w którym kierunku jest ona skierowana. Następnie musimy wyznaczyć obszar otoczenia w obrębie płaszczyzny roboczej. Jeżeli chcemy wspomagać się pomiarami luminancji, to należy mierzyć je miernikiem Konica Minolta LS-150 lub CS-150.
Oprócz wyżej wymienionych istotnych części wieżowca mamy przecież do czynienia z instalacją oświetlenia przeciwpożarowego, awaryjnego i zapasowego, które wymagają oddzielnych procedur sprawdzających. Ponadto występują również klatka schodowa i parking podziemny, który jest najczęściej wielopoziomowy. Po takim przedstawieniu możemy sobie dopiero uzmysłowić, ile funkcji łączy wieżowiec, który z zewnątrz prezentuje najczęściej prostą bryłę, a przecież wewnątrz zapewnia komfortowe i bezpieczne miejsce pracy dla dużej liczby osób.
Dotykając definicji komfortu, otwieramy ogromny rozdział, który sprawia, że inwestorzy prześcigają się w budowaniu coraz to lepszych miejsc pracy. Współcześnie budowany wieżowiec w części biurowej nie zawiera tylko biurek przy oknie i ekspresów kawowych w pokoju socjalnym. Nierzadko jest to miejsce, w którym ma być realizowana twórcza praca przeplatana ogromną dozą kreatywności i pomysłowości. To wymaga już ambitnie zaprojektowanych przestrzeni z uwzględnieniem najnowszych trendów. Właśnie w tej części napotykamy na przestrzenie, które do niedawna budziły podziw i jednocześnie zaskoczenie, powiązane z pytaniem, czy to jest miejsce pracy czy do zabawy i relaksu.
Dla potencjalnego najemcy wyznacznikiem jakości biurowca może być ocena, jaka jest dokonywana przez autoryzowanych audytorów. Obecnie występują dwa wiodące stowarzyszenia, których ocena jest istotna zarówno dla funduszy inwestujących w biurowce, jak i dla ich klientów. Ocena jest w głównej mierze nakierowana na istotny aspekt ekologii – tak, żeby wieżowiec był jak najmniej energochłonny. Oświetlenie w takim wieżowcu stanowi znaczącą część w zestawieniu całkowitego zużycia energii. Dlatego obecnie światło ma być traktowane oszczędnie, ale z uwzględnieniem jakości. Co to znaczy? W głównej mierze fakt nastawienia się na człowieka. To znaczy, że czas spędzony w takim biurowcu ma być komfortowy dla nas. To oznacza, że w dziedzinie oświetlenia coraz więcej uwagi zwraca się na ilość światła naturalnego, które dociera do wnętrza budynku i świadomość, że nasze zapotrzebowanie na odpowiednie światło w ciągu dnia może się zmieniać. Ma to duże odzwierciedlenie w odpowiednim projektowaniu źródeł, które zmieniają barwę światła w ciągu całego cyklu dobowego.
Natomiast od strony energetycznej potrzebne są pomiary wyrażone w jednostkach mocy na powierzchnię. W takiej sytuacji potrzebujemy silniejszego urządzenia od klasycznego luksomierza. Jakiego? Takiego, które zmierzy spektrum światła. W tym celu warto posługiwać się urządzeniem Konica Minolta CL-70f lub spektrofotometrem CL-500A. Jest to przenośny spektrofotometr, który mierzy widmo, dominującą długość fali, czystość wzbudzenia i parametry związane z barwą i ilością światła, takie jak natężenie i wszystkie współczynniki oddawania barw od R1 do R15. Jest wyposażony w program komputerowy do pracy w arkuszu Excel, który usprawnia i porządkuje prace związane z przechowywaniem danych.
Drodzy Czytelnicy, jeżeli jesteście zainteresowani odpowiednimi urządzeniami do pomiaru światła w wysokościowcach to zapraszamy to kontaktu. Chętnie doradzimy i wspomożemy przy tego typu pomiarach.
Andrzej Wojtkowski, Konica Minolta
Konica Minolta Sensing Europe B.V. Sp. z o.o. Oddział w Polsce, ul.Skarbowców 23a, 53-025 Wrocław, tel. +48 71 734 52 11, info.poland@seu.konicaminolta.eu