W październiku 2013 r. utrzymały się tendencje wskazujące na stopniowe utrwalanie notowanych w poprzednich miesiącach oznak ożywienia gospodarczego. W trzecim kwartale br. wzrost PKB wynosił 1,9% (w poprzednim kwartale 0,8%). Po trzech kwartałach eksport (liczony w euro) wzrósł o 6,3% i miał znaczący wpływ na wzrost gospodarczy. Ożywia się rynek inwestycyjny, po bardzo słabym pierwszym półroczu od trzeciego kwartału ma miejsce wzrost nakładów inwestycyjnych.

Obserwowano coraz lepsze wyniki w przemyśle, w handlu i usługach. W październiku produkcja przemysłowa wzrosła o 4,4%, a sprzedaż detaliczna zwiększyła się o 3,7%. W budownictwie utrzymuje się regres, ale tempo spadku nieco zwalnia.

Produkcja sprzedana w budownictwie była w październiku 2013 r. niższa niż rok temu o 3,2%; w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej (główni wykonawcy budownictwa infrastrukturalnego) w porównaniu z rokiem ubiegłym wskaźnik spadku produkcji wynosił 1,5%, a w budownictwie specjalistycznym po raz pierwszy w tym roku nastąpił wzrost (o 3,5%). Tylko budownictwo kubaturowe notowało jeszcze spadek prawie 9%. Poprawiające się wyniki w październiku w niewielkim stopniu zmieniły wskaźniki ilustrujące rynek budowlany po 10 miesiącach 2013 r. Produkcja przedsiębiorstw (powyżej 9 osób) była w całym okresie styczeń–październik niższa niż przed rokiem o 14,4%, We wszystkich rodzajach działalności notowano spadek, największy w budownictwie infrastrukturalnym (prawie 20%).

W okresie 10 miesięcy 2013 r. oddano do użytku 117,6 tys. mieszkań (2,1% mniej niż rok temu). Rok 2013 będzie kolejnym już piątym rokiem, kiedy liczba zakończonych mieszkań jest niższa niż w 2008 r. Ponadto utrwala się niekorzystna struktura mieszkań; około 95% oddawanych do użytku mieszkań są to mieszkania indywidualne i developerskie, a mniej niż 5% to mieszkania najbardziej oczekiwane: spółdzielcze, TBS, komunalne i zakładowe. Niepokojącą tendencją „na przyszłość” jest coraz mniej rozpoczynanych mieszkań i zmniejszanie się liczby wydawanych pozwoleń na budowę.

Jako skutek słabego rynku budowlanego zmniejsza się zatrudnienie w budownictwie; po 10 miesiącach 2013 r. w przedsiębiorstwach powyżej 9 osób zatrudnionych było o 8,8% mniej niż rok temu. Wzrastają płace w przedsiębiorstwach inżynierii lądowej i wodnej i w budownictwie specjalistycznym, w budownictwie kubaturowym obniżają się w niewielkim stopniu. Przy słabym rynku występuje malejące tempo wzrostu cen produkcji budowlanej (w październiku średnie ceny były niższe o 1,7%).

Odnotowano poprawiające się w trzecim kwartale 2013 r. wyniki finansowe w przedsiębiorstwach budowlanych zatrudniających powyżej 49 osób. Po trzech kwartałach wskaźnik rentowności obrotu netto był dodatni. Niestety nadal znaczna część przedsiębiorstw (około 40%) przynosi straty. Największe straty generują przedsiębiorstwa inżynierii lądowej i wodnej i one pochłaniają zyski osiągane przez inne rodzaje działalności.

Zgodnie z wcześniejszymi ocenami w 2013 r. nie nastąpi jeszcze oczekiwany przełom w budownictwie, jednak poprawiające się wyniki wskazują, że budownictwo może niebawem wejść na „ścieżkę wzrostu”. Przełom na rynku budowlanym nastąpi w 2014 r. po uruchomieniu finansowania projektów infrastrukturalnych z Nowej Perspektywy 2014–2020.

Prof. dr Zofia Bolkowska

Treść artykułu z nr 12.2013.

Bieżące raporty statystyczne dotyczące tendencji w budownictwie publikowane są w każdym numerze Rynku Elektrycznego.

Zaprenumeruj Rynek Elektryczny