Planowanie linii produkcyjnych czy hal magazynowych to sztuka kalkulacji. Optymalny projekt łączy efektywność energetyczną oraz funkcjonalność obiektu z gwarancją jak najlepszych parametrów użytkowych w celu zapewnienia pracownikom pełnego komfortu pracy. Z powyższych względów warto się zastanowić, jakie oświetlenie wpisze się w dobrą politykę ekonomiczną oraz sprawi, że na koniec dnia cele produkcyjne zostaną osiągnięte, a bilans pozostanie dodatni?
Więcej, niż minimum
Wytyczne do oświetlania pomieszczeń przemysłowych są… jasne. Natężenie światła w poszczególnych strefach obiektów reguluje polska norma wprowadzająca normę europejską PN-EN 12464-1:2004. Podstawowo, we wszystkich przestrzeniach komunikacyjnych dopuszcza się stosowanie strumieni światła o wartości 100-150 luksów. W przypadku magazynów, w których pracują ludzie, a także na tzw. płaszczyznach roboczych, oświetlenie powinno być już jednak bardziej intensywne i wynosić co najmniej 200 luksów. Natężenie światła rośnie w miarę komplikacji prac – strefy pakowania i wysyłania wymagają natężenia o mocy nawet 300 luksów. Projektując efektywną i wydajną przestrzeń, należy pamiętać przede wszystkim o właściwym doborze strumienia światła do charakteru wykonywanych czynności – im lepiej doświetlimy np. taśmę produkcyjną, tym sprawniej będzie przebiegała praca, a co za tym idzie, zmniejszy się liczba pomyłek wynikających z niedopatrzeń. Warto pamiętać o czynniku ludzkim i brać go pod uwagę podczas tworzenia projektu rozmieszczenia źródeł światła. W miejscach, w których spędza się najwięcej czasu, dobrze jest wybrać wyższe wartości z sugerowanych przedziałów jego natężenia. Umożliwia to zapewnienie komfortu wszystkim pracownikom, niezależnie od wieku.
Odpowiednia barwa i właściwe oddawanie barw
Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na płynne i prawidłowe funkcjonowanie produkcji lub magazynu jest barwa światła. Jej odpowiedni dobór jest bardzo istotny, ponieważ wpływa na samopoczucie osób przebywających w danym pomieszczeniu. Pracownicy, którzy spędzają 8 lub więcej godzin przy sztucznym oświetleniu, powinni mieć zapewnione jak najbardziej komfortowe warunki pracy. W magazynach lub halach produkcyjnych preferowane jest stosowanie barwy białej neutralnej, która wzmaga koncentrację i jednocześnie nie męczy wzroku. Istotną kwestią, która może mieć również wpływ na jakość pracy, jest współczynnik oddawania barw CRI. Jego skala obejmuje wartości z przedziału Ra = 0-100, gdzie 100 to światło słoneczne oddające kolory bez przekłamań, a 0 to światło monochromatyczne, zawierające tylko jedną barwę i powodujące zniekształcenia w postrzeganiu. Im wyższy wskaźnik Ra, tym oświetlane kolory mają mniejsze przekłamania. Jeśli zależny nam na właściwym postrzeganiu barw przez pracowników podczas montażu na linii produkcyjnej lub w trakcie załadunku, zadbajmy o to, by ten współczynnik wynosił więcej niż Ra 80.
Równomiernie znaczy efektywnie
W planowaniu oświetlenia w całym pomieszczeniu obowiązuje złota zasada – na powierzchniach roboczych światło powinno być jednolite i rozkładać się równomiernie. W pomieszczeniach przemysłowych unikajmy więc mieszania temperatury światła i stosujmy konsekwentnie wybraną barwę. Dobry projekt uwzględnia wykorzystanie 1-2 rodzajów opraw oraz maksymalnie od 3 do 4 rodzajów mocy źródeł światła w jednym pomieszczeniu – przy założeniu, że strumień dopasowany jest do powierzchni, na której go stosujemy. W strefie pracy, takiej jak montaż, pakowanie czy wysyłanie, natężenie światła wzrasta do wspomnianych już 300 luksów, przy stanowiskach komputerowych norma zakłada nawet do 500 luksów. Z drugiej strony warto pamiętać, że w strefach komunikacyjnych, takich jak korytarze, a także w przestrzeniach, w których ludzie nie przebywają stale, moc strumienia może zostać obniżona do np. 150 luksów.
Oprawa hermetyczna LED Lumia
W przypadku niektórych obiektów przemysłowych wydatki związane z pozyskaniem energii potrzebnej do oświetlenia mogą pochłaniać nawet 40% wszystkich kosztów eksploatacyjnych. Nic więc dziwnego, że przedsiębiorcom zależy na jak najtańszej eksploatacji przy zachowaniu wszystkich parametrów zapewniających właściwe bezpieczeństwo. Naprzeciw zapotrzebowaniu na ekonomiczne w eksploatacji, bezpieczne oraz wytrzymałe źródło światła wychodzi firma GTV, która proponuje innowacyjne rozwiązania dla przemysłu – LED Lumia. Gwarantując natężenie o mocy 3600 lub 4500 lumenów, oprawy hermetyczne LED Lumia zużywają zaledwie 36 W lub 45 W, co w skali ciągłego rocznego użytkowania w dużych obiektach może przynieść wymierne efekty finansowe bez uszczerbku dla jakości pracy.
Nowoczesne technologie oświetleniowe to sposób na szukanie oszczędności bez oszczędzania na jakości. Oświetlenie LED zauważalnie redukuje koszty związane z pozyskaniem energii, nie tylko spełniając normy, lecz także zapewniając pracownikom tak ważny dla ich zdrowia i bezpieczeństwa komfort widzenia.
