Od 27 lat światło jest największą inspiracją dla firmy ES-System. Z okazji Dnia Światła Rafał Gawrylak, prezes zarządu ES-System SA opowiedział na pytania redakcji RE dotyczące znaczenia światła dla człowieka oraz trendów w technice oświetleniowej.

Czym jest dla Pana światło?

Człowiek pozyskuje ponad 80 proc. informacji o otoczeniu przy pomocy narządu wzroku. Podstawową funkcją światła było więc rozświetlenie przestrzeni, w których przebywali ludzie. Teraz, dzięki postępowi w medycynie oraz technologii wiemy, że światło, w tym również światło sztuczne, na wiele sposobów wpływa na fizjologię i zachowanie ludzi. Człowiek, przebywając w nasłonecznionym miejscu, odczuwa poprawę samopoczucia, ma więcej energii, poprawia mu się przemiana materii, normuje ciśnienie. Zmniejszone dawki światła powodują, że organizm zaczyna produkować więcej kortyzolu – hormonu stresu oraz serotoniny, która odpowiada za wywoływanie uczucia senności.

Nowoczesne źródła światła, oprócz oświetlania pomieszczeń, spełniają szereg dodatkowych funkcji – od wpływu na okołodobowy rytm życia człowieka, poprzez ułatwienia w codziennym życiu, po funkcje analityczne. Trendem w technice oświetleniowej, który jest coraz popularniejszy i prawdopodobnie zdominuje rynek w najbliższych latach są Inteligentne Systemy Sterowania (ISS), które zapewniają aktywne zarządzanie oświetleniem. Taki system, za pomocą odpowiednich opraw, czujników oraz sterowników, wpływa na funkcjonowanie nowoczesnego budynku. Infrastruktura oświetleniowa sterowana cyfrowo pozwala zarządzać różnymi strefami pomieszczeń za pomocą aplikacji. Ta technologia umożliwia rozpoznanie potencjału, ale i potrzeb budynków, dzięki czemu udaje się dostosować indywidualny system kompleksowego oświetlenia. Dodatkowo połączenie systemu oświetlenia z urządzeniami, które działają na terenie obiektu, sprawia, że światło jest nie tylko optymalne pod względem jakości i natężenia, ale również energooszczędności. Zastosowanie ISS pozwala na zmniejszenie zużycia energii elektrycznej do około 70%. Systemy te pozwalają więc troszczyć się o środowisko, przy jednoczesnym dopasowywaniu oświetlenia do indywidualnych potrzeb użytkownika.

Jakie znaczenie ma świętowanie Dnia Światła?

Rafał Gawrylak, prezes ES-System SA

16 maja, na całym świecie, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Światła. To inicjatywa, której celem jest zwrócenie uwagi na rolę, jaką światło odgrywa w nauce i edukacji, kulturze, sztuce, zrównoważonym rozwoju, ale także w medycynie, komunikacji i energii. Obecnie, światło przestało się już kojarzyć ludziom z żarówką zawieszoną na suficie przy pomocy przewodu elektrycznego. Zadaniem oświetlenia jest kreowanie emocji, aktywizacja człowieka do wykonania konkretnych działań, dostarczenie właścicielom budynków konkretnych informacji na temat ich funkcjonowania. Oświetlenie dzisiaj to rozwiązania przygotowywane pod konkretne inwestycje – dopasowane do wymagań i potrzeb wszystkich użytkowników: od inwestora, przez architekta, po ludzi przebywających w oświetlanych pomieszczeniach.

Postęp technologiczny, rozwój i rozpowszechnienie się LED-ów dały projektantom oświetlenia i konsumentom możliwość praktycznie nieograniczonego wyboru kształtu i jakości źródła światła. Natomiast, o ile wybór tzw. tradycyjnej żarówki był prosty – użytkownik nie miał dużego wpływu na jakość emitowanego światła, w przypadku oświetlenia LED, klient musi znać kilka parametrów technicznych i rozumieć ich znaczenie, aby dokonać właściwego wyboru. W badaniu przeprowadzonym przez Urząd Komunikacji Elektronicznej dot. jakości wyrobów LED, nieprawidłowości wykryto w aż 40% skontrolowanych wyrobach dostępnych na polskim rynku. Niezgodne z normami były głownie produkty sprowadzane z Chin, które charakteryzowały się niską ceną, a co za tym idzie również niską jakością parametrów oświetleniowych. Dostępność takich produktów niesie ze sobą wiele ryzyk dla konsumentów, od bezpieczeństwa użytkowników do kłopotów z dostawcami energii. Lepsza jakość produktów oznacza ich niezawodność i energooszczędność. Międzynarodowy Dzień Światła to dobra okazja do budowania świadomości ludzi na temat znaczenia dobrej jakości światła oraz jego wpływu na nasz organizm. ES-SYSTEM nie tylko przygotowuje koncepcję projektu oświetlenia, ale pomaga w wyborze opraw i źródeł światła o najlepszych parametrach.

Jak ludzie mogą jeszcze lepiej wykorzystać oświetlenie?

Współczesne projekty systemów oświetleniowych koncentrują się na jak najlepszym dostosowaniu warunków oświetlenia do biologicznych potrzeb człowieka. Wydłuża się czas spędzany w pomieszczeniach z ograniczonym dostępem do światła dziennego. Nieumiejętne oświetlanie przestrzeni sztucznym światłem niesie ze sobą wiele negatywnych skutków dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Pojawiła się więc konieczność realizacji aktywnego biologicznie oświetlenia sztucznego, które jest w stanie naśladować w tym zakresie oświetlenie naturalne. Human Centric Lighting (HCL) to metoda sztucznego oświetlenia pomieszczeń uwzględniająca biologiczne potrzeby człowieka. Dzięki aktywizującej funkcji, światło zaprojektowane zgodnie z HCL zwiększa wydajność pracy w biurze, nauki w szkole, rekonwalescencji pacjentów w szpitalach i ośrodkach opieki. Z drugiej strony, prawidłowe oświetlenie HCL pomaga wypoczywać, relaksować się i przygotować do snu poprzez budowanie odpowiedniego klimatu wnętrza.